vrijdag 19 juni 2009

Eerder

Eerder, om het maar alvast te leren.

Ik heb me altijd verbaasd over de trend om in de opvoeding en educatie van kinderen op een jonge leeftijd ergens mee te beginnen om alvast te wennen. Dat begint al als ze baby zijn. Baby’s van enkele weken oud moeten getraind worden om de nacht door te slapen ‘anders leren ze het nooit’. Kinderen leren op de peuterspeelzaal stil op hun stoeltje te zitten, om ze alvast te laten wennen aan de basisschool want daar moeten ze ook een zekere discipline opbrengen. Op de basisschool krijgen leerlingen al jong huiswerk omze alvast te laten wennen aan het huiswerk op de middelbare school en op de middelbare school moeten havo- en vwo-scholieren in het studiehuis leren zelfstandig te leren, om ze alvast te laten wennen aan het hoger onderwijs.

In sommige kringen gaat de trent ‘vroeg-vroeger-vroegst' nog verder: in de VS staan zelfbewuste en ambitieuze ouders met flashcards boven de wieg met daarop plaatjes met woorden, om baby’s alvast te laten wennen aan letters.

Mij verbaast deze trend. Ik denk dat er voor veel aan te leren vaardigheden een passende leeftijd is. Eerder beginnen heeft weinig zin. Baby’s kun je weliswaar op jonge leeftijd forceren de nacht door te slapen, maar ze zouden hetzelfde zonder veel moeite ook doen, als je zou wachten tot hun natuurlijke systeem er vanzelf aan toe zou zijn. Je kunt peuters leren op hun stoeltje te blijven zitten, maar kinderen die niet op een peuterspeelzaal zijn geweest leren als ze eenmaal in de kleuterklas zitten, in een paar weken wat er van ze verwacht wordt. Kinderen die naar de middelbare school gaan zonder ooit huiswerk te hebben gemaakt, kunnen ook daar leren wat de bedoeling is, zonder dat ze in groep 6 al uren thuis hoeven te blokken.

En studenten van 18 jaar zijn net op de goede leeftijd om een begin te maken zelfstandig te leren. Zoals gisteren in de NRC stond: als ze jonger zijn, zijn ze er simpelweg niet aan toe. Het geforceerde ‘we beginnen er vroeg mee, want dan wennen ze er alvast aan’ is in dit geval zelfs duidelijk schadelijk. Pubers hebben behoefte aan sturing en bemoediging. Ze leven in het hier en nu en ze kunnen moeilijk vooruit kijken. Het studiehuis is niet goed voor ze. Eerder is dus niet altijd beter. In dit geval is het slechter..